ดิจิทัลโปรดักต์ที่ยอดเยี่ยมไม่ได้เกิดขึ้นมาอย่างไร้สาเหตุ แต่เบื้องหลังความสำเร็จที่ทุกคนสามารถเห็นเป็นรูปธรรมได้นั้น เกิดจากการที่มีคนคนหนึ่งที่คอยตั้งคำถามสำคัญอยู่ตลอดเวลาว่า เรากำลังสร้างอะไรอยู่? ทำไมเราถึงต้องสร้างมัน? และสิ่งที่กำลังสร้างขึ้นนี้จะมอบคุณค่าให้กับผู้ใช้ได้อย่างไร? ซึ่งแน่นอนว่าคนนั้นก็คือ product manager หรือ PM นั่นเอง
นี่คือหนึ่งในตำแหน่งงานที่คนมักสับสนที่สุดในวงการเทคโนโลยี โดยเฉพาะเมื่อไรที่มีคนถามถึงความแตกต่างระหว่าง project manager และ product owner บทความนี้จะพาไปรู้จักกับอีกหนึ่งตำแหน่งสำคัญอย่าง product manager โดยจะเจาะลึกไปที่แก่นแท้ของตำแหน่งนี้ ว่า PM ที่ยอดเยี่ยมนั้นจะต้องมีทักษะอะไรที่โดดเด่นกว่าคนอื่นๆ บ้าง และเราได้รับเกียรติจากคุณเมษ์ product manager จาก Seven Peaks Software ที่จะมาแชร์เรื่องราวและประสบการณ์ที่น่าสนใจในตลอดเวลาที่เธอได้ทำงานในสายนี้
หากให้เรานิยามว่าอะไรคือหัวใจสำคัญของการเป็น product manager ใน digital agency ก็คงบอกได้ว่าการโน้มน้าวให้คนในทีมมีจิตใจที่พร้อมจะมุ่งมั่นฟันฝ่าทุกปัญหา คือทักษะสำคัญที่ผู้นำควรจะมีในทุกสถานการณ์ที่เกิดขึ้นระหว่างการทำงาน
นั่นคือสาเหตุว่าทำไมการโน้มน้าวจิตใจจึงกลายเป็น soft skill ที่สำคัญที่สุด ถึงแม้ว่างานของ PM จะไม่ได้มาพร้อมกับอำนาจในการสั่งงานโดยตรง เพราะ PM ไม่ได้เป็นหัวหน้าของ developer หรือ designer แต่ PM คือผู้นำที่ต้องใช้ทักษะการสื่อสาร ข้อมูล และวิสัยทัศน์ เพื่อโน้มน้าวให้ทุกคนในทีมเห็นภาพเดียวกัน และพร้อมที่จะมุ่งไปสู่เป้าหมายทางธุรกิจร่วมกัน
หนึ่งในความเข้าใจผิดของคนทั่วไปที่พบได้บ่อยก็คือ การเหมารวมว่า product manager คือคนเดียวกับ project manager แม้บางครั้ง คนคนเดียวอาจต้องทำหน้าที่หลายบทบาทในระหว่างการทำโปรเจกต์ แต่ว่าชุดทักษะที่ใช้กลับแตกต่างกันอย่างชัดเจน
product manager ใช้ทักษะนี้ในการสื่อสารกับผู้บริหารระดับสูง และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมด (stakeholder) ผ่านการรีวิว roadmap เชิงกลยุทธ์ โดยมุ่งเน้นที่คุณค่า ROI และความคืบหน้าเทียบกับเป้าหมายกลยุทธ์ เพื่อสร้างความเข้าใจที่ตรงกันและกระตุ้นให้มีการสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง
ความสำเร็จของ product manager ถูกวัดจากผลลัพธ์ (outcome) ไม่ใช่แค่ปริมาณงานที่ผลิตออกมา (output) ดังนั้น ทักษะการแก้ปัญหาที่แท้จริง จึงไม่ได้จำกัดอยู่แค่การสร้างเฉพาะฟีเจอร์ที่ใหญ่โตและซับซ้อนเท่านั้น
ตัวอย่างเช่น การสร้างสคริปต์เล็กๆ ให้ทีมซัพพอร์ตลูกค้า ที่สามารถช่วยประหยัดเวลาทำงานให้กับทีมไปได้ 2-3 วันต่อเดือน นี่คือการมองเห็นปัญหาและสร้างคุณค่าที่วัดผลได้อย่างชัดเจน แม้ว่าจะไม่ใช่ฟีเจอร์ที่ใหญ่โตอะไร แต่ก็เป็นการขับเคลื่อนผลลัพธ์ด้วยสิ่งที่ช่วยแก้ปัญหา หรือก่อให้เกิดประโยชน์ได้อย่างแท้จริง
ในบริษัทอย่าง Seven Peaks ที่ทุกๆ วัน ทุกคนในบริษัทต้องทำงานกับลูกค้ารายใหญ่จากทั่วโลก PM ที่นี่ยังต้องมีทักษะสำคัญอีกอย่างหนึ่งก็คือ การทำให้กลยุทธ์ระดับโลกสามารถปรับใช้ได้กับบริบทที่บริษัทหรือผู้คนในท้องถิ่นมีได้อย่างสมบูรณ์แบบ เราอาจเรียกบทบาทนี้ว่าผู้เชี่ยวชาญด้าน localization
เรามักจะเห็นความเสี่ยงที่บริษัทข้ามชาติต้องเผชิญในตลาด APAC และตลาดไทย นั่นคือการประยุกต์ใช้กลยุทธ์ระดับโลกโดยไม่ปรับแต่งดิจิทัลโปรดักต์ให้เข้ากับบริบท วัฒนธรรม และความต้องการของผู้ใช้ในตลาดท้องถิ่นนั้นๆ ผลลัพธ์คือ แม้แต่กลยุทธ์ที่ดีที่สุดก็อาจล้มเหลว เพราะไม่สอดคล้องกับลักษณะเฉพาะของตลาด ดังนั้น ทักษะสำคัญของ PM ที่นี่คือ ความสามารถในการตีความรวมถึงเข้าใจในบริบทและวัฒนธรรม เพื่อให้แน่ใจว่าดิจิทัลโปรดักต์นั้นตอบสนองความต้องการและใช้งานในตลาดไทยได้อย่างแท้จริง ไม่ใช่แค่นำ global template มาใช้โดยไม่ปรับแต่งสิ่งใดๆ ให้เหมาะสมกับคนที่นี่เลย
สำหรับคนที่สนใจสายงานนี้ หลายคนอาจคิดว่าต้องจบสายตรงมาเท่านั้น แต่แรงบันดาลใจสามารถมาจากที่ไหนก็ได้ จุดเริ่มต้นของตัวเองเกิดขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 2552 สมัยเรียนปี 2 ที่ University of Florida จากการไปอีเวนต์ฟรีงานหนึ่ง (ยอมรับว่าที่ไปตอนนั้นก็อาจจะเพราะในงานเขามีพิซซ่าแจกฟรี) ปรากฏว่ามันเป็นงานสาธิตการใช้งานบริการ music streaming ของเว็บที่ชื่อ Grooveshark ซึ่งก่อตั้งโดยรุ่นพี่ในมหาวิทยาลัย
ต้องเข้าใจก่อนว่านั่นคือยุคที่ YouTube เพิ่งเริ่มต้น และเรายังใช้เวลาครึ่งค่อนวันในการดาวน์โหลดเพลงจาก Torrents การได้เห็นแพลตฟอร์มที่ฟังเพลงได้แบบเรียลไทม์ แถมยังฟรี ในยุคนั้นมันคืออะไรที่ใหม่มาก เรียกว่าเป็นการปฏิวัติวงการอย่างแท้จริง ประสบการณ์ครั้งนั้นจุดประกายให้เห็นพลังของดิจิทัลโปรดักต์ หรือที่เรียกว่า product sense (การมองเห็นโอกาสและคุณค่าของโปรดักต์) จากประสบการณ์ครั้งนี้นี่เอง ที่ได้นำพาตัวเองเข้าสู่สายอาชีพ product manager ในเวลาต่อมา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในอุตสาหกรรม music streaming ทั้งที่ KKBOX และ JOOX จนกระทั่งปัจจุบันถึงได้มาทำงานอยู่ที่ Seven Peaks
การสร้างผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรมต้องอาศัยสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมซึ่งกันและกัน โดยที่ Seven Peaks มีนโยบายที่มอบโอกาสให้ทุกคนได้ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด คือ นโยบายเปิดประตู (open-door policy)
การเข้าถึงผู้บริหารโดยตรงและไม่มีขั้นตอนที่ซ้ำซ้อน แม้ฟังดูเรียบง่ายไม่มีอะไรมา แต่นโยบายนี้คือหัวใจสำคัญที่มั่นใจว่าทีมจะได้รับความชัดเจนและการสนับสนุนจากผู้บริหารระดับสูงอย่างทันท่วงทีและเหมาะสม โดยไม่มีอุปสรรคหรือความล่าช้า นี่คือกลไกหลักที่ช่วยแก้ไขปัญหาเร่งด่วนได้อย่างรวดเร็ว ทำให้ product manager สามารถรักษาโมเมนตัมในการทำงาน (performance velocity) ได้อย่างต่อเนื่อง
ที่ Seven Peaks Software เราเชื่อว่า product manager ที่ยอดเยี่ยมคือผู้นำที่ขับเคลื่อนผลลัพธ์ด้วยการโน้มน้าวใจ ไม่ใช่แค่การจัดการ task ในแต่ละวันไปเรื่อยๆ ตอนนี้เรากำลังมองหาคนที่มี product sense ที่เฉียบคม และมีทักษะในการมองเห็นคุณค่าที่แท้จริงเพื่อสร้าง impact ที่วัดผลได้
หากนี่คือแนวทางการทำงานที่ใช่สำหรับคุณ และคุณพร้อมที่จะเป็นนักแปลบริบท ที่สามารถเชื่อมกลยุทธ์ระดับโลกเข้ากับตลาดทั้งในประเทศและต่างประเทศได้ ร่วมทีมกับเราได้เลย ลองดูตำแหน่งงานว่างสาย product manager และตำแหน่งอื่นๆ ของเราได้ที่นี่
Product Manager
คุณเมษ์หลงใหลในการสร้างสรรค์ดิจิทัลโปรดักส์ที่ส่งมอบคุณค่าที่แท้จริงให้กับผู้ใช้ ปัจจุบันเธอรับหน้าที่เป็น product manager ที่ Seven Peaks โดยใช้ทักษะการเป็นผู้นำและการโน้มน้าวเพื่อขับเคลื่อนกลยุทธ์และสร้าง impact ที่วัดผลได้ให้กับลูกค้า ด้วยประสบการณ์ในสายงานเทคโนโลยีมากกว่า 14 ปี จากหลากหลายอุตสาหกรรม ทำให้คุณเมษ์มีความเชี่ยวชาญในการทำ cultural translation และการวางกลยุทธ์ดิจิทัลโปรดักสำหรับตลาด APAC โดยเฉพาะ