บัณฑิตรัฐศาสตร์ กับอาชีพ data analyst ในบริษัทเทคโนโลยีชั้นนำ สองอย่างนี้ฟังดูเหมือนจะอยู่คนละโลกกันโดยสิ้นเชิง หลายคนมักจะติดกับดักความคิดที่ว่า ถ้าไม่ได้เรียนจบวิศวะคอมพิวเตอร์หรือสายตรงมา ก็คงหมดสิทธิ์ที่จะก้าวเข้ามาในสายงานนี้ แต่ผมอยากบอกว่าความคิดนั้นไม่เป็นความจริงเสมอไป ผมชื่อกานต์ ปัจจุบันเป็น junior data analyst อยู่ที่ทีม data & AI และใช่ ผมเรียนจบจากคณะ รัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
นี่คือเรื่องราวการเปลี่ยนสายงานของผม จากการเป็นเด็กฝึกงานสู่การเป็นพนักงาน full-time ที่ Seven Peaks Software
หลายคนอาจมีแอปพลิเคชันหรือโปรดักต์ที่เป็นแรงบันดาลใจ แต่สำหรับผม จุดเริ่มต้นมันเรียบง่ายกว่านั้นมาก มันเริ่มจากตอนที่ผมไปเจอกระทู้ Reddit เกี่ยวกับ data analytics ที่ระบบสุ่มแนะนำขึ้นมา นั่นคือจุดที่จุดประกายให้ผมเริ่มสนใจด้านนี้อย่างจริงจัง จนถึงขั้นเริ่มค้นคว้าและลองทำโปรเจกต์แรกของตัวเอง
ตอนที่ผมเริ่มหางานอย่างจริงจังเมื่อประมาณกันยายน 2024 ตลาดงานเทคฯ ในไทยตอนนั้นแข่งขันกันดุเดือดมาก มันไม่ต่างอะไรกับสงครามย่อมๆ ที่ทุกคนพยายามแย่งกันเข้าสู่สายงานนี้ และผมก็เป็นหนึ่งในนั้น
ผมเห็น Seven Peaks ซึ่งมีชื่อเสียงว่าเป็นบริษัทที่ปรึกษาด้าน digital transformation ที่ดีที่สุด กำลังเปิดรับสมัคร data analyst intern ผมตัดสินใจยื่นใบสมัครไปทั้งที่เห็นว่ามีคนสมัครแล้ว 50 กว่าคนใน LinkedIn และก็ต้องแปลกใจที่ได้รับโทรศัพท์เรียกสัมภาษณ์ ในเวลาไม่นาน ผมก็ได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของที่นี่ และจนถึงวันนี้ก็เกือบ 1 ปีแล้วในฐานะพนักงาน full-time
พอได้เข้ามาทำงานจริง ผมได้เรียนรู้ความจริงข้อหนึ่งเกี่ยวกับงานนี้ คนส่วนใหญ่มักมีความเข้าใจผิดว่า data analyst จะได้ทำงานกับข้อมูลที่ถูกคลีนหรือแปลงมาสมบูรณ์แล้ว เป็นข้อมูลที่แทบไม่มีข้อผิดพลาด แต่ในชีวิตจริงระดับ production มันไม่ใช่แบบนั้นเลย
งานหลักๆ ของผมคือการดูแลข้อมูลภายในของบริษัท ตั้งแต่การจัดหาอัปเดตใหม่ๆ ไปจนถึงการไล่แก้บั๊กใน data pipeline ตอนที่เข้ามาทำงานแรกๆ ผมก็เริ่มจากการทำ administration ทั่วไป ทำ Power BI จัดการ data mappings ระหว่าง Excel กับ Power BI และลองสร้าง prototyping ไอเดียต่างๆ
เมื่อสั่งสมประสบการณ์กับ data, cloud services และ programming มากขึ้น ผมก็ได้รับมอบหมายโปรเจกต์ที่ซับซ้อนขึ้น ซึ่งต้องอาศัยความรู้เฉพาะทางมากขึ้นตามไปด้วย
ถ้าถามว่าในแต่ละวันผมใช้เครื่องมืออะไรบ้าง ในการเปลี่ยนข้อมูลดิบที่ยุ่งเหยิง ให้กลายเป็น dashboard ที่ผู้บริหารใช้ตัดสินใจได้แบบ real-time เครื่องมือหลักๆ ที่ผมใช้ทุกวันจะแบ่งเป็นส่วนๆ หัวใจหลักเลยคือ SQL และ Python สองอย่างนี้เป็นเครื่องมือที่ผมใช้ในการแก้บั๊กรายวัน
จากนั้น คือเครื่องมือด้านการนำเสนอ หรือ visualization ซึ่ง Power BI เป็น stack หลักที่เราใช้ทำ dashboard ภายใน โดยข้อมูลส่วนใหญ่จะถูกทำความสะอาดและแปลงด้วย Python และ SQL ก่อนจะถูกนำไปรายงานผลใน Power BI
นอกจากเครื่องมือหลักเหล่านี้ ผมยังต้องทำ Bash Scripting และ Docker บ้าง โดยเฉพาะเวลาที่ต้อง deploy งานหลังจากเทสต์เสร็จ และต้องการย้ายไปสู่สภาพแวดล้อม production จริง
การที่ผมไม่ได้จบสายตรงมา ทำให้ on-the-job training หรือการเรียนรู้หน้างานคือหัวใจที่สำคัญที่สุด ผมจำได้เลยว่ามีโปรเจกต์หนึ่งที่ต้องทำกับลูกค้าระดับโลกในอุตสาหกรรมอาหาร ซึ่งเป็นสายที่ผมไม่เคยมีประสบการณ์มาก่อนเลย ผมก็ได้มาเรียนรู้และสร้างความรู้เฉพาะทางทั้งหมดที่นี่ แต่สิ่งที่ทำให้ผมเติบโตได้เร็ว ไม่ใช่แค่ตัวเนื้องาน แต่คือวัฒนธรรมของทีม
สิ่งที่ผมประทับใจมากคือความรู้สึกที่ไม่ถูกกดดัน เวลาที่เรามีเซสชั่นเรียนรู้อะไรใหม่ๆ มันไม่เหมือนการนั่งฟังเลคเชอร์ แต่เป็นบรรยากาศของการพูดคุยและแลกเปลี่ยนสิ่งที่เรารู้ในตอนนั้น เพื่อช่วยกันหาทางออกที่ดีที่สุด การที่พี่ๆ สละเวลาจากตารางงานที่ยุ่งของพวกเขาเพื่อมาช่วยผมประกอบกับวัฒนธรรมที่เปิดกว้างแบบนี้เอง ทำให้ผมได้รับโอกาสและความไว้วางใจ นั่นคือการได้รับมอบหมายให้ดูแลโปรเจกต์ BI และ AI ภายในด้วยตัวเองคนเดียว ตั้งแต่การออกแบบ สร้าง แก้บั๊ก ไปจนถึงการนำเสนอไอเดียของผมเอง
จากการเป็นเด็กฝึกงานสายรัฐศาสตร์ สู่การได้เป็นเจ้าของโปรเจกต์ AI ภายในเวลาไม่ถึงปี นี่คือเส้นทางการเติบโตที่ชัดเจนมากที่ผมได้รับจากที่นี่
นี่คือคำถามที่ผมได้ยินบ่อยมาก เพราะขนาดผมเองก็จบรัฐศาสตร์มา สำหรับคนที่กำลังสนใจ แต่ก็ลังเลเพราะไม่ได้จบสายตรง ผมขอยืนยันว่าคุณเริ่มได้แน่นอน จากประสบการณ์ที่ลองผิดลองถูกมา นี่คือแผนที่ผมคิดว่าชัดเจนที่สุดสำหรับที่อยากย้ายสายเข้ามาทำตำแหน่งนี้
ถ้าถามว่าต้องเริ่มจากอะไรก่อน ผมแนะนำให้เริ่มจากเครื่องมือสำคัญ 3-4 อย่างนี้
คำถามต่อมาคือ จะเรียนจากไหน? และจำเป็นต้องมี certification ไหม?
เรื่องราวของผมคงพิสูจน์ให้เห็นว่า การเป็น data analyst ไม่ได้ถูกจำกัดด้วยวุฒิการศึกษา แต่เปิดกว้างสำหรับทุกคนที่มีความพยายาม ความใฝ่รู้ที่พร้อมจะเรียนรู้สิ่งใหม่ และทัศนคติที่ดีในการทำงานเป็นทีม
หากคุณคือคนหนึ่งที่หลงใหลในการแก้ปัญหา ชอบการวิเคราะห์เพื่อค้นหาความจริงจากข้อมูล และกำลังมองหาองค์กรที่พร้อมจะลงทุนและไว้วางใจให้คุณได้เติบโต อาชีพ data analyst ก็อาจเป็นคำตอบที่ใช่สำหรับคุณ
เรากำลังมองหาคนที่มี passion ในการเปลี่ยนข้อมูลที่ยุ่งเหยิง ให้กลายเป็น insights ที่ทรงพลังเพื่อขับเคลื่อนธุรกิจ ดูตำแหน่งงานว่างในทีม data & AI และตำแหน่งอื่นๆ ของเราได้ที่นี่
กานต์นำมุมมองการวิเคราะห์เชิงโครงสร้างจากพื้นฐานด้านรัฐศาสตร์ มาประยุกต์ใช้กับการค้นหาความจริงและความเชื่อมโยงที่ซ่อนอยู่ในข้อมูล ปัจจุบันเขารับหน้าที่ดูแลข้อมูลภายในของ Seven Peaks และร่วมพัฒนา data pipeline ที่ซับซ้อนให้กับลูกค้า เพื่อเปลี่ยนข้อมูลดิบให้กลายเป็น insights ที่ทรงพลัง
กานต์เริ่มต้นเส้นทางสายเทคฯ ในฐานะเด็กฝึกงาน ก่อนจะพิสูจน์ตัวเองและเติบโตเป็น junior data analyst เต็มตัว เขาเชี่ยวชาญการใช้เครื่องมืออย่าง SQL Python และ Power BI เขาหลงใหลในการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ด้วยตัวเองและสนุกกับการแก้ปัญหาที่ท้าทาย